صورت ســود و زیان یکی از صورتهای مالی مهم اســت که نتیجۀ فعالیتهای مالی یک واحد اقتصادی را در طی یک دورۀ مالی نشان میدهد. به عبارت دیگر، صورت سود و زیان بیانگر نتایج عملیات مؤسسه طی یک دوره مالی میباشد.
صورت سود و زیان در حسابداری
صورت ســود و زیان یکی از صورتهای مالی مهم اســت که نتیجۀ فعالیتهای مالی یک واحد اقتصادی را در طی یک دورۀ مالی نشان میدهد. به عبارت دیگر، صورت سود و زیان بیانگر نتایج عملیات مؤسسه طی یک دوره مالی میباشد. برای اندازهگیری نتایج عملیات یک مؤسسه باید درآمدها و هزینههای یک دوره مالی با هم مقابله شوند. به گزارشی که مقابلۀ درآمدها و هزینههای یک دوره مالی در آن صورت میگیرد صورت سود و زیان گفته میشود. صورت سود و زیان از روی تراز آزمایشی اصلاح شده تهیه میشود. در صورت سود و زیان، ابتدا درآمدها نوشته میشود و سپس هزینهها از آنها کسر میگردد. با کسر هزینهها از درآمدها، سود (زیان) مؤسسه به دست میآید.
اقلام صورت سود و زیان
به طورکلی، در صورت سود و زیان، درآمدها و هزینهها درج میگردد و با کسر هزینهها از درآمدها، سود (زیان) مؤسسه محاســبه و گزارش میشــود. لذا صورت ســود و زیان، نتایج عملیات مؤسســه را طی یک دوره مالی نشــان میدهد. بنابراین، صورت سود و زیان به مثابۀ فیلمی است که از عملیات مالی مؤسسه طی دوره مالی ضبط شده باشد. به همین جهت است که در بالای صورت سود و زیان نوشته میشود: برای دوره مالی منتهی به 13
روشهای تهیه صورت سود و زیان
همانطور که گفتیم، صورت سود و زیان برای تعیین سود یا زیان ویژه واحد مالی تهیه میشود و شامل خلاصهای از درآمدها و هزینهها برای یک دوره زمانی معین است. این صورت معمولاً به دو روش تهیه میشود:
روش تکمرحلهای صورت سود و زیان
در این روش ابتدا کلیه درآمدها یکجا و در ادامه کلیه هزینهها در زیر آنها آورده میشود و در نهایت از تفاضل آنها به سود یا زیان قبل از کسر مالیات میرسیم که با کسر مالیات (در صورتی که مؤسسه سود داشته باشد) به سود یا زیان بعد از کسر مالیات یا همان سود یا زیان ویژه خواهیم رسید.
روش دومرحلهای در صورت سود و زیان
در این روش ابتدا درآمدهای عملیاتی آورده شده در ادامه هزینههای عملیاتی ذکر میگردد که از تفاضل این دو به سود یا زیان عملیاتی میرسیم در مرحله بعد درآمدهای غیر عملیاتی و هزینههای غیر عملیاتی آورده میشود که از تفاضل این مرحله و مرحله قبل به سود و زیان قبل از کسر مالیات میرسیم که با کسر مالیات به سود و زیان بعد از کسر مالیات یا همان سود و زیان ویژه خواهیم رسید. به صورت حساب سود و زیان صورت حساب درآمد یا صورت حساب عملیات نیز گفته میشود. مهمترین بخش صورت حساب سود و زیان قسمت پایانی آن یعنی سود یا زیان ویژه است که نتیجه فعالیت یک واحد تجاری را نشان میدهد که آیا واحد تجاری در طول دوره مالی فعالیتش سودآور بودهاست یا خیر.